Vitamin ve mineraller, metabolik fonksiyonların sürdürülebilmesi için gerekli olduğundan dolayı, vücudumuz için son derece önemlidirler. Sporcular, vitamin ve mineral ihtiyaçlarını diyetle karşılayamadıklarını ve ya normal bireylere nazaran daha fazla vitamin ve mineral gereksinimleri olduğunu düşündüklerinden dolayı, genellikle multi vitamin tabletleri kullanmaktadırlar. Peki, bütün sporcular vitamin ve mineral yetersizliği ile karşı karşıya mıdırlar? Tabiî ki HAYIR! Eğer çok düşük enerjili bir zayıflama diyeti uygulamıyorsanız, bütün besin gruplarından yeterli miktarda tüketiyorsanız, taze sebze ve meyveleri düzenli olarak tüketiyorsanız tabletlerinizle vedalaşabilirsiniz.
Sporcular için ayrıcalıklı Vitamin ve Mineraller: Tablet Kullanmalı mı?
Bütün vitamin ve mineraller, bütün bireyler için önemli olsalar da, bazı vitamin ve mineraller, sporcular açısından yarışı önde bitirmektedirler.
B- kompleks vitaminler, enerji üretiminde, kan hücresi üretiminde ve protein sentezinde görev aldıklarından dolayı sporcular için önem taşırlar. Enerjisi kısıtlı bir diyet tüketen sporcularda bu vitaminler açısından yetersizlik söz konusu olabilmektedir. Sporcular, bir uzmana danışarak B- kompleks vitamin tabletlerinden yararlanabilirler.
Sporcular için önemli olan diğer vitamin ve mineraller ise, antioksidan özellik taşıyan; A, C, E vitaminleri ve Selenyum mineralidir. Egzersizle birlikte, vücutta oluşan serbest radikallerin oluşturabileceği zararları önlemekte bu besin öğelerinin etkileri önem taşır. Enerjisi yeterli, tahıl ürünleri, sebze ve meyveden zengin bir diyet tüketiyorsanız, tabletlere ihtiyacınız yoktur.
Sporcularda en sık rastlanan, mineral yetersizlikleri kalsiyum, demir ve çinko yetersizlikleridir. Hayvansal kaynaklı gıdaları yeterince tüketmeyen ve ya vejetaryen olan sporcularda sıkça gözlenir. Vejetaryen olmayan sporcular yeterli miktarlarda hayvansal kaynaklı gıda tüketirlerse, tablet kullanmaya ihtiyaçları kalmayacaktır. Vegan bireyler ise, bir uzmana vitamin ve mineral suplementasyonu hakkında danışmalıdırlar. Çünkü demir, kalsiyum minerallerinin en iyi kaynakları ve B12 vitamininin tek kaynağı hayvansal kaynaklı besinlerdir.
Enerji ve besin öğesi ihtiyaçlarını tam karşılayan bir diyet takip eden ve vegan olmayan sporcuların ek vitamin ve ya mineral desteği almasına gerek yoktur. Yetersiz enerji tüketen sporcular, gebe sporcular, anemisi olan sporcular, alkol ve sigara kullanan sporcular için suplemanta (besin desteği) gerekebilir.
REFERANSLAR
1) Bean A. (2000) The Complete Guide to Sports Nutrition .3rd edition A&C Black,London
2) Bilgiç P. (2002) Sporcularda Vitamin ve Mineral İhtiyacı, Sporcu Beslenmesi Ders Notları, Ankara
3) Manore M., Thompson J. (2000) Sports Nutrition for health and performance Human Kinetics, USA