Son günlerde reklâmlarda sıkça rastladığımız veya komşumuzun ısrarla tüketmemizi tavsiye ettiği probiyotikli yoğurtlar ne işe yarıyor? İddia edildiği gibi barsaklarımızda bir mucize yaratıyorlar mı? Barsaklarımızda yararlı bakterileri arttırdıkları söyleniyor. Peki, hangi bakterilerin yararlı olduğunu biliyor muyuz? Ya da satın aldığımız yoğurtta veya probiyotik içeren bir başka üründe bakterilerin hala yaşadığını nasıl anlayabiliriz? Aklınızdaki soru işaretlerinden kurtulmanız için sizin için hazırladığımız yazıyı okumanız yeterli…
PROBİYOTİK NEDİR?
Probiyotikler, sindirim sistemimizde belirli sayıda bulunan ve sindirim sistemi sağlığımız için faydaları olan canlı mikroorganizmalara verilen genel bir isimdir. Probiyotikler, tüketen bireyin barsaklarında bulunan bakterilerin sayıca dengesini sağlayarak, özellikle barsak sağlığı başta olmak üzere genel sağlığı olumlu etkileyen canlı topluluğudur.
PROBİYOTİKLİ ÜRÜN SATIN ALIRKEN
Ürünün etiketinde içinde yer alan bakterinin isminin yer alıp almadığına dikkat etmelisiniz. Son kullanma tarihi her üründe olduğu gibi probiyotikli ürünler içinde önem taşır. Dikkat etmeniz gereken bir diğer nokta ise, depolama koşullarıdır. Etikette yer alan saklama koşullarını aynen uygulamanız önemlidir. Çünkü uygun koşullarda depolanmadıklarında, probiyotik içeren ürünler yararlı etkilerini kaybedebilirler.
BAKTERİLER, PROBİYOTİK ETKİLİ OLARAK KABUL EDİLEBİLMELERİ İÇİN HANGİ ÖZELLİKLERE SAHİP OLMALIDIR?
Probiyotikli ürünlerin sağlığa olan yararlı etkilerini devam ettirmeleri için, ürünün içinde bulunan bakterilerin bazı özelliklere sahip olması gereklidir. Bakteri türünün, mide asiditesine ve safraya karşı dayanıklı olması gereklidir. Dayanıklı olmayan türler, barsaklara gelinceye kadar canlılıklarını yitireceklerinden dolayı, yararlı etkilerini gösteremezler. Bir bakteri türünün probiyotik etkili sayılabilmesi için barsak hücrelerine tutunabilmesi ve yaşantısını barsakta da devam ettirebilmesi gereklidir. Probiyotiklerle ilgili en önemli koşul, bakterilerin insan sağlığına zararlı olmayan türlerinin seçilmesidir. İyi bir probiyotik bakterinin depolama koşullarına da dayanıklılık göstermesi önemlidir. Bu özelliklere sahip bir bakteri türü probiyotik etkili olarak kabul edilebilir. Bakteri türlerinin probiyotikli ürünlerde kullanılabilmesi için bir dizi testten geçmesi ve probiyotik etkisinin kanıtlanmış olması gerekir.
PROBİYOTİKLERİN SAĞLIĞA OLAN OLUMLU ETKİLERİ NELERDİR?
Başta barsak sağlığına olmak üzere bütün sindirim sistemi üzerinde olumlu etkilere sahiptir. Sindirim sisteminde yarattığı olumlu etki ile genel sağlığı da geliştirir. Bağışıklık sistemini güçlendirici etkisi vardır. Laktoz intoleransı olan bireylerde görülen şişkinlik, karın ağrısı ve ishal gibi sorunların azalmasını sağlar. Barsak pH’ını etkileyerek ve zararlı bakterilere karşı güçlü bir koruma sağlayarak, bazı kanser türlerine yakalanma riskini azaltabilir. Bu etkisi ile ilgili araştırmalar devam etmektedir. Yapılan bazı araştırmalarda bazı karaciğer hastalıklarında olumlu etkiler gösterebileceği belirtilmiştir.
PROBİYOTİK ETKİSİ KANITLANMIŞ MİKROORG ANİZMALAR NELERDİR?
Ülkemizde raflarda olan yerlerini yeni almaya başlamış olan, probiyotikli ürünler yurtdışında uzun zamandır tüketilmektedir. Bu ürünlerde genellikle Lactobasillus ve Bifidobacterium türleri kullanılmaktadır. Farklı bakteri türlerini içeren ürünler ülkemizde sıklıkla kullanılmasa da, dış ülkelerde çok farklı bakteri türleri – bazıları işe yaramıyor da olsa- kullanılmaktadır. Diğer birçok bakteri türünün de, barsak sağlığı üzerindeki etkinliği yani probiyotik etkisi olup olmadığı araştırmaya devam edilmektedir.
REFERANSLAR
1)FAO (Besin ve Tarım Organizasyonu) /WHO (Dünya Sağlık Örgütü) (2002) Guideless for the evaluation of probiotics in food
2)NICUS Probiotics and Prebiotics, Stellenbosh