Kilo vermek için kullanılan yöntemleri üçe ayırabiliriz. Bunlar; işe yarayıp kalıcı olarak zayıflama sağlayan metotlar, faydası olmadığı gibi bir zararı da olmadığı düşünülen metotlar ve son olarak hiçbir faydası olmadığı gibi durumu daha da berbat hale getiren metotlar… Bu yazıda son iki grubu beraberce inceleyeceğiz…
A) Faydası olmadığı gibi bir zararı da olmadığı düşünülen metotlar:
-Sabahları aç karına ılık, limonlu su içmek: Sabahları uyandığımız gibi içilen bir bardak suyun, barsak aktivitemize yardımcı olarak güne zinde başlamamızı sağlaması mümkün… Fakat kilo kontrolünde ve zayıflama da bir işe yaramadığı da gerçek.
-Vitrin Yürüyüşü: “Her gün yürüyorum ama gram veremiyorum” diyenlerin yürüyüş tarzıdır. Kilo kaybı için hızlı tempoda yürüyüş gereklidir. Vitrinlere baka baka, yavaş yavaş yürümenin kilo kaybında pek işlevsel olmadığı bilinmektedir.
B) Hiçbir faydası olmadığı gibi durumu daha da berbat hale getiren metotlar:
1) SİZE ÖZEL OLMAYAN BÜTÜN DİYETLER
— Açlık Diyetleri: Gün boyunca enerji içermeyen içeceklerden oluşan “0” kalorili diyetler veya 400–500 kalorilik diyetler… Oluşan açlık nedeniyle hızla kilo vereceğiniz doğru. Fakat vücudun açlık alarmı vererek bazal metabolizma hızını azaltacağı da doğru. Azalan metabolik hızın ise, kaybettiğiniz kiloların fazlasını size geri getirme özelliği var. Bu nedenle, açlık diyetleri uygulayanlar, kaybettikleri kiloları hızla geri alırlar.
— Şok diyetler ve Ünlü Diyetleri: 3 Günde 5 kilo verdiren veya “…” adlı Hollywood yıldızının uyguladığı son diyet… Bunlar ve bütün bunlar gibi olan diyetler, hızlı kilo vermenizi sağlar fakat karşılaşacağınız hazin son açlık diyetleri ile aynıdır.
— Komşu, Akraba, Arkadaş Diyetleri: Yakınlarınızdan biri, beslenme ve diyet uzmanından yardım aldı ve formuna kavuştu. Şimdi sıra bende diye mi düşünüyorsunuz? Fakat bu diyetlerde işe yaramayacaktır. Çünkü bu diyetler, uygulayacak olan bireyin özelliklerine göre hazırlanmış diyetlerdir. Ayrıca onların beslenme alışkanlıklarına uymaktadır. Size çok tatsız gelen bir diyeti de uzun süre uygulamanız mümkün değildir.
—Yüksek proteinli, yüksek yağlı diyetler: Bu tür diyetler genelde karbonhidrat içermezler ve meyve, sebze ve tahıl ürünleri karbonhidrattan zengin olduklarından dolayı yasaktır. Serbest olan ise, et ve et ürünleri ve yağdır. Bu tür diyetler, hızlı kilo verdirirler. Çünkü vücut yeteri kadar karbonhidrat alamadığında enerji olarak yağ ve proteinleri kullanmaya başlar. Günde 50 g’dan daha az karbonhidrat içeren bütün diyetler vücutta ketosiz adı verilen olaya sebep olurlar ve vücut açlık ile karşı karşıya kaldığını düşünür. Yağdan zengin oldukları içinde bu tür diyetler, kalp sağlığını ciddi şekilde tehdit etmektedirler. Bu diyetlerle uzun süre kilo kontrolü sağlanamamaktadır. Çünkü uygulanması çok zor olan diyetlerdir.
KISACASI, SİZE ÖZEL OLARAK HAZIRLANMAMIŞ OLAN DİYETLERİN TAMAMI, KİLO KONTROLÜNÜN SAĞLANMASINDA BAŞARISIZDIRLAR VE TEKRAR KİLO ALMAK GENELDE KAÇINILMAZDIR. BU TÜR DİYETLERİN METABOLİK HIZINIZI AZALTARAK SİZİ DAHA AZ BESİN TÜKETİMİNE MAHKÛM EDECEĞİNİ VE SAĞLIK SORUNLARINA YOL AÇABİLECEĞİNİ LÜTFEN UNUTMAYINIZ.
2) İŞTAH KAPATICILAR: İştah kapatıcı ürünler, beyinde sinir iletimini sağlayan bazı maddelerin miktarını değiştirerek, iştahı baskılarlar. Böylece bireyin besin tüketimi azalır ve birey kilo vermeye başlar. Fakat bu maddelerin kullanılması bırakıldığı zaman, vücut eski iştahına kavuşur ve artan besin tüketimi ile tekrar kilo almak kaçınılmaz hale gelir.
3) SÜPER OLDUĞU İDDİA EDİLEN ÖZEL İÇECEKLER: Son zamanlarda piyasaya sürülen zayıflama ürünleri arasında yurtdışından ithal edilen ve süper içecek, zayıflatan içecek diye tanımlanan içeceklerin de kalıcı zayıflama ile bir bağlantısı yoktur. Ayrıca gün boyunca normal öğünler tüketmeden, sadece bir şişe içecekle sürdürülen bir yaşantının uzun sürdürülemeyeceği de kesindir.
REFERANSLAR
1)Astrup A, Larsen TM, Harper A. (2004) Atkins and other low-carbohydrate diets: hoax or an effective tool for weight loss? The Lancet, Vol 364.
2)Crowe T.C. (2005) Safety of low-carbohydrate diets, Obesity Reviews 6.
3)Duyff RL. Çeviri Ed: Prof. Dr. H. Tanju BESLER, Prof. Dr. Sevinç YÜCECAN, Prof. Dr. Gülden PEKCAN, Dr. Berat NURSAL TOSUN, Amerika Diyetisyenler Derneği’nin GELİŞTİRİLMİŞ BESİN ve BESLENME REHBERİ, John Wiley&Sons, Inc. (İzniyle Dora Ticaret ve Gıda Sanayi A.Ş), New Jersey.